کوروش

ورزش

قوانين ورزش بسكتبال

قوانين و مقررات :

بازي بسكتبال يك ورزش گروهي است كه در اكثر نقاط دنيا متداول است . يك زمين قانوني و مناسب براي بسكتبال بايد كانلاً مسطح و بدون هر گونه مانع و بر آمدگي باشد . اين ورزش را نمي توان در زمينهاي خاكي يا چمن اجرا كرد . بلكه سطح زمين بايد از مواد سفت مانند آسفالت ، سيمان و چوب پوشيده شده باشد .

اندازه زمين :

ميدانهاي بسكتبال همه به يك اندازه نيست . زمين بازي براي خردسالان كوچكتر از زمين بزرگسالان است . مسابقات رسمي در ميدانهايي به شكل مستطيل به طول 26 متر و عرض 14 متر برگزار مي شود كه طول وعرض زمين را مي توان به نسبت 2 متر در يك متر كم و زياد كرد .

خط كشي زمين :

زمين بسكتبال به شكل خاصي خط كشي ميشود . خطهاي دور زمين به پهناي 5 سانتي متر است . از مركز زمين و به موازات عرض زمين خطي كشيده ميشود كه زمين بازي را به دو قسمت مساوي تقسيم مي كند . در وسط زمين دو دايره متحدالمركز رسم مي كنند به شعاعهاي 90 سانتي متر و 80/1 متر . مركز اين دايره ها كه درست مركز زمين است ، محل آغاز بازي است .

در دو طرف زمين ، دو ذوذنقه در زير حلقه ها بر روي زمين ترسيم مي شود كه ارتفاع اين ذوذنقه ها 80/5 متر است .

تخته و حلقه پرتاب :

در سال 1892 بازيكني به نام لئو آلن سبدي بافته شده از سيم به كاربرد تا ديرتر پاره شود و براي آنكه توپ به هر سو پرتاب نشود و مدت بيشتري در جريان بازي باشد ، تخته اي هم در پشت سبد قرار دادند .

زنبيل و تخته ، به تدريج جاي خود را به حلقه و تور و تخته هاي مخصوص ( از جنس شيشه و نايلون محكم و شفاف ) داده اند كه امروزه بكار ميرند .

تخته بسكتبال مستطيلي است به طول 80/1 متر و عرض 20/1 متر كه جاي آن در فضاي بالاي زمين در دو انتهاي ميدان است و بايد به گونه اي قرار گيرد كه به اندازه 120 سانتي متر با خط انتهاي زمين فاصله داشته باشد . اين تخته به كمك ميله هايي آهني به سقف سالن يا به زمين وصل و محكم ميشوند . در هر حال ارتفاع تخته از كف سالن بازي 75/2 متر است .

بر اين تخته ، حلقه پرتاب ( در فاصله 30 سانتي متري از قاعده تخته ) نصب است كه در كل 305 سانتي متر با زمين فاصله دارد .

قطر حلقه بسكتبال 45 سانتي متر و ارتفاع توري كه به شكل سبد به آن متصل مي شود 30 سانتي متر است .

توپ بسكتبال :

در دو سال نخست كه بازي بسكتبال ابداع شد ، توپ فوتبال را براي بازي به كار مي بردند ، اما چون اين توپ سبك بود در سال 1894 ميلادي اولين توپ مخصوص بسكتبال توسط يك كارخانه دوچرخه سازي توليد شد كه اندكي از توپ فوتبال بزرگتر بود .

در سال 1937 نوع ديگري توپ بسكتبال بزرگتر اما سبكتر به بازار آمد و آنگاه در سال 1949 توپي ساخته شد به همين شكل و اندازه و وزن فعلي كه نوز هم مورد استفاده است .

توپ بسكتبال بزرگتر از توپ هاي معمولي است و آن را از جنس چرم ، لاستيك يا پلاستيك مي سازند و هنگام استفاده باد مي كنند . محيط يك توپ قانوني بسكتبال پس از باد شدن بايد حداقل 75 سانتي متر و حداكثر 78 سانتي متر باشد . ضمن آنكه در اين حال وزن توپ نبايد كمتر از 600 گرم و بيشتر از 650 گرم باشد .

لباس :

بازيكنان بسكتبال در ابتدا يك شلوار بلند و بلوز آستين كوتاه مي پوشيدند اما در حال حاضر يك بلوز ركابي با شورت و كفش و جوراب مخصوص است . لباس هر تيم بايد يكرنگ باشد و شماره هر بازيكن در پشت و جلو پيراهن نصب شود . شماره هايي كه براي اين منظور به كار مي رود از عدد 4 تا 10 است .

تعداد نفرات :

تعداد بازيكنان نخستين تيمهاي بسكتبال ، نا محدود بود و هر تيم ميتوانست از نفرات دلخواه استفاده كند ، اما چون لازم بود كه مقرراتي در كار باشد تعداد بازيكنان هر تيم را 9 نفر قرار دادند كه بعدها به 7 نفر و سرانجام به 5 نفر كاهش يافت .

امروزه ، مسابقه بسكتبال بين دو دسته 5 نفري انجام مي شود كه چون تعداد رسمي نفرات تيم 10 نفر است ( كه گاه به 12 و حتي 15 نفر هم مي رسد ) بازيكنان به جاي همديگر وارد زمين مي شوند و اين تعويض به دفعات صورت مي گيرد .

از 5 بازيكني كه بازي مي كنند يك نفر سرگروه ( كاپيتان ) تيم است و در واقع ناظر و نماينده تيم خود در زمين شمرده مي شود .

وقت بازي :

مسابقه بسكتبال در 4 وقت 10 دقيقه اي انجام ميگيرد . بين پريود اول و دوم 2 دقيقه استراحت ، دوم و سوم 10 دقيقه ، سوم و چهارم 2 دقيقه استراحت است . اگر در پايان 40 دقيقه مسابقه دو تيم به نتيجه مساوي دست يابند داور بازي يك وقت 5 دقيقه اي اضافه مي كند و اگر باز هم مساوي شدد يك وقت اضافي ديگر به مدت 5 دقيقه در نظر ميگيرد . اين كار تا زماني ادامه مي يابد كه يكي از تيمها به امتياز بيشتري دست يابد و برنده مسابقه شود . البته در ميان اين 5 دقيقه ها هر بار يك دقيقه براي استراحت و تعويض زمين در نظر مي گيرند .

تايم اوت :

براي هر تيم در هر پريود يك تايم اوت وجود دارد . اگر تيمي تايم پريود اول را نگرفت ميتواند در پريود دوم از دو تايم اوت استفاده نمايد . در تايم اوتها بازي متوقف ميشود تا بازيكنان از راهنماييهاي مربي خود استفاده كنند يا بازيكن تازه نفسي را به جاي بازيكن خسته يا مصدوم به زمين بياورند . اگر بازي به وقت اضافي كشيده شود هرتيم ميتواند در هر 5 دقيقه از وقت اضافي يك تايم اوت داشته باشد . زمان هر تايم اوت يك دقيقه مي باشد . زماني كه براي تايم اوت صرف ميشود جزء زمان رسمي بازي به حساب نمي آيد و كسي كه مسئول نگهداري وقت مسابقه است ساعت را در آن مدت متوقف مي كند .

شروع بازي :

بازي بسكتبال با جامپ بال بين دو تيم آغاز مي شود . در جامپ بال ، داور مسابقه در مركز زمين توپ را به طور عمودي به ارفاع معيني به بالا مي اندازد و آن توپ بايد به طور عمودي پايين بيايد و دو بازيكن از دو تيم با پريدن به هوا توپ را با دست بزنند و سعي كنند آن را به تيم خود بسپارند . در اين حال بازيكنان دو تيم نزديك به حلقه خود به طرز خاصي ايستاده و منتظر دريافت توپ هستند تا بازي را شروع كند و بكوشند كه هر چه مي توانند امتياز بيشتري بگيرند . جامپ بال در مراحل بعدي بصورت تناوبي مي باشد كه از نزديكترين محل كه جامپ بال صورت گرفته است از بيرون از زمين توسط تيمي كه توسط تيمي كه صاحب جامب بال مي باشد به داخل زمين پرتاب مي شود .

امتياز گرفتن :

در مسابقات بسكتبال تيم برنده را تعداد امتيازها مشخص مي كند . هر تيم كه بتواند توپ بيشتري را از حلقه و سبد تيم حريف عبور دهد برنده مسابقه محسوب مي شود . امتيازي هم كه به شوتها تعلق مي گيرد به اين ترتيب است كه پرتاب آزاد ( پنالتي ) اگر به ثمر برسد ، يك امتياز دارد . شوتهايي كه از ديگر نقاط زمين باشد و از حلقه بگذرد دو امتياز به بار مي آورد . اما شوتي كه از بيرون قوس 25/6 متر پرتاب شود و به ثمر برسد 3 امتياز خواهد داشت .

داوران :

تعداد داوران يك مسابقه بسكتبال 5 نفر است . از اين 5 نفر دو داور در درون زمين بر جريان بازي نظارت مي كنند كه يكي از آنها سرداور و ديگري داور گفته مي شود . در كنار زمين هم 3 نفر هر يك وظيفه اي خاص را انجام مي دهند . يك نفر ثبت كننده امتيازها وخطاها ( منشي ) يك نفرمسئول 24 ثانيه و هم وقت نگهدار است . خطاهاي عمده اي كه داوران به آن توجه دارند عبارتند از : خطا در حمله ، رانينگ ، دبل ، سه ثانيه ، خطاهاي برخوردي ، سد مسير .

اصطلاحات :

در ورزش بسكتبال اين اصطلاحات متداول است :

* رانينگ : با توپ راه رفتن و دويدن ، بدون دريبل زدن

* دريبلينگ : حمل توپ در حال اصابت توپ با دست و زدن آن به زمين .

* جامپ بال : پرتاب توپ بين طرفين

* سه ثانيه : توقف بيش از سه ثانيه در ذوذنقه زير حلقه . بازيكن حمله كننده حق ندارد بيش از اين زمان در منطقه ذوذنقه حريف توقف كند . از زماني كه توپ توسط مهاجم از خط نيمه عبور كرده باشد .

* 8 ثانيه : توقف توپ بيش از 8 ثانيه در زمين دفاع

* 5 ثانيه : توقف توپ توسط مهاجم در دست بدون دربل كردن يا شوت درزماني كه مدافع داشته باشد .

* 24 ثانيه : از مدت زماني كه تيم مالك توپ مي شود تا قبل از آنكه سوت داور 24 ثانيه زده شود تيم مهاجم بايد اقدام به شوت نمايد .

* چارجينگ : فشار آوردن بازيكن حمله روي مدافع

* ريباند : توپ گيري از روي حلقه دفاع و حمله

قوانین بازی هندبال

تاریخچه هندبال :

در مورد اين رشته ورزشي تاريخ دقيقي را نمي توان مشخص نمود . ولي بدون ترديد شكل گيري و پيدايش آن را مي توان به قبل از ميلاد مسيح نسبت داد . هومر تاريخ نويس مشهور يونان در كتاب معروف خود به نام اوديسه از اين ورزش به نام اورانيا نام برده است . اين بازي كه روي يكي از ديوارهاي آتن قديم در سال 600 قبل از ميلاد حجاري شده بود ، درسال 1962 كشف گرديد . اين ورزش در سال 1890 ميلادي با تغييراتي كه در آن توسط كنراد كوخ ، معلم ورزش آلماني داده شد ، به صورت يك ورزش جديدتر به نام رافابل اشپيل معرفي شد . پس از جنگ جهاني اول ، ورزش هندبال توسط آقاي هرمان رئيس فدراسيون هندبال آلمان مورد توجه قرار گرفت و خدمات زيادي به ورزش هندبال ارئه نمود . در سال 1920 مقررات هندبال توسط يك نفر آلماني به نام دكتر كارل شلنز استاد دانش سراي عالي تربيت بدني و ورزش برلين تدوين گرديد ، كه او را پدر هندبال نيز ناميده اند . ابتدا اين ورزش با يازده بازيكن و معمولا" روي زمين فوتبال انجام مي شد ، بعدها رفته رفته شكل اين ورزش تغيير كرد ودر خيلي از كشورهاي سردسير اروپايي ( سوئد ، سوئيس ، بلژيك ) به داخل سالن كشيده شد وتعداد بازيكنان آن از يازده به هفت نفر كاهش يافت . بين سالهاي 1904 و 1920 با استفاده از بعضي قوانين فوتبال در قاره اروپا توسعه بيشتري يافت .قبل از تشكيل فدراسيون ، هندبال در آلمان جزء فدراسيونهاي ژيمناستيك و دو و ميداني محسوب مي شد . در سال 1926 كميسيوني براي متحدالشكل نمودن اين ورزش برگزار گرديد و بالاخره در ماه اوت سال 1928 در آمستردام ، فدراسيون بين المللي مستقل هندبال با يازده كشور عضو ، به وجود آمد . در سال 1931 كميته بين المللي المپيك اجازه داد كه هندبال جزء بازيهاي المپيك در آيد .

در ايران نيز تا قبل از سال 1344 هندبال يازده نفره به طور پراكنده به وسيله مربيان ورزش در مراكز نظامي و ديگر مراكز ورزشي به طور محدود اجرا مي شد . در ايران هندبال يازده نفره موفقيت چنداني بدست نياورد و در سال 1347 پيشنهاد اينكه ورزش هندبال به عنوان يكي از رشته هاي ورزشي آموزشگاهها شناخته شود ، توسط مسئولين وقت پذيرفته شد و فدراسيون هندبال آموزشگاههاي كشور تشكيل گرديد . فدراسيون هندبال هم اكنون به عنوان يكي از فدراسيون هاي ورزشي فعال ، مسئوليت هدايت و برنامه ريزي فعاليتهاي ورزش هندبال در جمهوري اسلامي ايران را بر عهده دارد .

فواید اختصاصی هندبال :

1- اجزاي آمادگيهاي جسماني مثل : سرعت ، قدرت ، استقامت ، چابكي و انعطاف پذيري در اين رشته ورزشي در حد مطلوب پرورش مي يابند .

2- دررشته هندبال آمادگيهاي رواني و خلاقيت افزايش يافته و قوه ادراك و تصميم گيري را در فرد در يك سطح بسيار بالا افزايش مي دهد .

3- بازي با توپ و استفاده از تكنيكهاي پيشرفته دراين رشته باعث مي شود كه در اغلب اوقات بازيكنان ، لذت موفقيت را در اجراي اين مهارت احساس مي كنند .

4- سرعتي كه لازمه موقيت در بازي هندبال است سبب ازدياد سرعت عمل وعكس العمل در بازيكن مي شود .

5- ورزش هندبال سبب تقويت عوامل رواني مطلوب مانند : اعتماد به نفس ، تمركز ، توجه و خود شكوفايي مي شود .

6- باعث كسب نشاط وشادابي در فرد مي شود .

قوانین کلی هندبال :

1- بازي هندبال توسط دو تيم و در يك تيم رسمي ، هندبال با 12 نفر بازيكن انجام مي شود .

2- زمين هندبال داراي 40 متر طول و 20 متر عرض مي باشد و در هر نيمه از زمين يك دروازه وجود دارد .

3- وقت بازي براي بازيكنان زن و مرد 16 سال به بالا عبارت است از دو نيمه 30 دقيقه اي با 10 دقيقه استراحت بين آن .

4- هدف از انجام اين بازي عبور دادن توپ از خط دروازه با استفاده از شوت كه با رعايت قوانين مربوط توسط دستها انجام مي شود ، مي باشد .

5- توپ را مي توان با پاسهاي مختلف ( بالاي سر ، سينه و ...) ، دريبل ، سه گام و ....... با رعايت قوانين در زمين حركت داد تا منجر به زدن گل شود ، هر گل در اين بازي يك امتياز محسوب مي شود .

۱- مدت بازي:

در دو زمان 30 دقيقه اي براي بزرگسالان – 25 دقيقه اي براي جوانان – 20 دقيقه اي براي نوجوانان و 15 دقيقه اي براي نونهالان مي باشد با زمان استراحت 10 دقيقه اي بين دو نيمه.

2- تعداد بازيكن:

12 نفر كه 7 نفر بازيكن اصلي مي باشند و در ميني هندبال 5 نفر اصلي مي باشند.

3- دروازه بان:

دروازه بان مي تواند در منطقه 6 متري مانور دهد و هر زمان از منطقه بيرون آيد به عنوان بازيكن زمين محسوب مي شود. هيچ بازيكني حق ندارد توپ را در منطقه 6 متري به دروازه بان پاس بدهد.

4- بازيكن زمين:

بازيكنان اجازه دارند توپ را با پاس يا دريبل به زمين حريف انتقال دهند، مشروط به اينكه مرتكب تخلف نشوند (رانينگ - دبل) هر بازيكن حق استفاده از دو تا سه گام را دارد. يك سه گام قبل از دريبل و سه گام دوم بعد از دريبل كه بايد بلافاصله توپ را پاس دهد و يا شوت بزند.

5- بازيكن ذخيره:

بازيكن ذخيره در هر لحظه و به دفعات مي تواند وارد زمين بازي شود مشروط به اينكه ابتدا بازيكن از زمين خارج شود و سپس بازيكن ذخيره وارد زمين گردد.

مختصری از اصول و روش بازی:

هند بال از دو کلمه Hand و Ball تشکیل شده و مفهوم آن اینست که بازی توسط توپ و دست نجام می شود و شباهت زیادی به دستش ده ایرانی دارد با این تفاوت که طبق مقررات و قوانین خاصی در یک محدوده زمین با زمان مشخص و تعداد بازیکن مشخص انجام می شود.

هندبال يک بازي تيمي است که اساس آن با اقتباس از بازي فوتبال پايه ريزي گرديده و نحوه ترکيب تيم و حتي تعيين فصلهاي مناسب براي مسابقات بر مبناي بازي فوتبال تنظيم شده است . در اين بازي هر تيم سعي مي‌کند توپ را با دست به دروازه تيم مقابل پرتاب کند و در عين حال از دروازه خود در مقابل حملات تيم مقابل دفاع نمايد . هر تيم داراي 10 بازيکن و دو دروازه بان است که در داخل زمين فقط 6 بازيکن و يک دروازه بان بازي مي‌کنند . بازيکنان از تکنيکهاي مختلف در جهت پاس دادن توپ به يکديگر و شوت کردن آن و يا انجام انواع حمله و ضد حمله استفاده مي‌کنند و با سد نمودن راه بازيکنان تيم مقابل ، مانع موفقيت آن تيم مي‌گردند. بازي هندبال در فضاي باز توسط دو تيم که هر تيم از 11 بازيکن تشکيل شده است ، انجام مي‌گيرد .

با توجه به استقبال جوانان از اين رشته ورزشي ، پيش بيني حداقل 1000 نفر تماشاچي در سالنهاي هندبال توصيه مي‌شود . تماشاچيان در اين سالنها در دو سمت طولي سالن استقرار مي‌يابند و حداقل فاصله آنها از خطوط اطراف زمين بايد 2 متر در نظر گرفته شود .

تجهيزات مورد نياز :

- توپ :

توپ هندبال کره‌اي شکل و يک رنگ بوده و از جنس چرم طبيعي و يا مصنوعي است . سطح توپ نبايد برق و ليز باشد . محيط توپ براي مردان 58 الي 60 سانتيمتر و وزن آن 425 الي 475 گرم مي‌باشد . در بازيهاي زنان محيط توپ 54 الي 56 سانتيمتر و وزن آن 325 الي 400 گرم است.

استقلال

در چهارم مهر ماه 1324 چند جوان نظامي علاقمند به ورزش دوچرخه سواري ، بنامهاي « ميرزائي، نواب و جانان پور » در خيابان فردوسي تهران اقدام به تأسيس يك باشگاه ورزشي نمودند و به دليل اينكه اعضاي اين باشگاه همگي دوچرخه سوار بودند، نام آن را باشگاه «دوچرخه سواران» نهادند. اولين اعضاي اين باشگاه در بدو تأسيس عبارت بودند از: جانان پور، خاكزاد، گيتي، گريش، كلاني، مهديون، حسيني،ميرزائي و خشايار.

رفته رفته دوچرخه سواران در ساير رشته هاي ورزشي نيز از قبيل واليبال، بسكتبال،پينگ پونگ، وزنه برداري، كشتي، شنا، فوتبال، و .... تصميم به فعاليت گرفت. در اين زمان تيم فوتبال « تور » كه توسط مرحوم علي دانائي فرد تشكيل شده بود، توانست در يك رقابت، تيم فدرتمند كارگران آبادان را شكست دهد. بنابراين مورد توجه ويژه باشگاه دوچرخه سواران قرار گرفت. مسئولان وقت اين باشگاه با مؤسس تيم تور به توافق رسيدند تا از آن پس اين تيم با نام تيم فوتبال دوچرخه سواران در مسابقات شركت نمايد.

پس از يك سازمان دهي نسبي در باشگاه، « پرويزعموقلي، گرائيلي، دانايي فرد و سيدآقاجلالي » به عنوان هيئت مديره انتخاب شدند. بنابر اين تيم فوتبال دوچرخه سواران در سال 1325 اولين حضور رسمي خود را در مسابقات باشگاهي با كسب دو عنوان نايب قهرماني مسابقات باشگاه هاي تهران و نايب قهرناني جام خذفي تهران با موفقيت به پايان رسانيد و سال 1326 نخستين سال صدرنشيني اين تيم با قهرماني در مسابقات جام حذفي تهران بود.

اولين ديدار رسمي باشگاه دوچرخه سواران در پانزدهم اسفندماه 1328 در مقابل تيم شاهين با حضور 2000 تماشاگر در ورزشگاه امجديه « شهيد شيرودي فعلي » برگزار گرديد كه طي آن اولين گل تاريخ فوتبال اين تيم توسط بيوك جدي كار از نقطه كرنر به درون دروازه شاهين ارسال شد و اين تيم با نتيجه يك بر صفر مقابل شاهين نخستين پيروزي خود را جشن گرفت.

رفته رفته اين باشگاه به عنوان يكي از مطرح ترين تيمهاي فوتبال كشور بدل گشت و بازيكناني از قبيل « بيوك جدي كار، پرويز كوزه كناني، برادران بياتي، عارف قلي زاده، و.... » از اين تيم ظهور كرده و به اوج شهرت رسیدند

باشگاه تاج به عنوان ميزبان نهايي سومين دوره جام باشگاه هاي آسيا در سال 1349 ، رقيبان حرفه اي خود را به تهران دعوت كرد و در پايان با غلبه بر نماينده اسرائيل، قهرماني اين دوره از جام را در خانه جشن گرفت كه برخي از بازيكنان اين دوره عبارت بودند از: « طالبي، كاروحق ورديان، ناصر حجازي، اكبر كارگر جم، غلامحسين مظلومي، مهدي حاج محمد، عليرضا حاج قاسم، منصور پورحيدري، نصرالله عبداللهي و .... ».

با پيروزي انقلاب، تيم تاج به « استقلال » تغيير نام داد و همچنان پر قدرت و درخشان در ميدان هاي سبز مسابقات ظاهر گرديد و در سال 1370 بار ديگر عنوان قهرماني خود را در جام باشگاه هاي آسيا تكرار نمود. افتخار آفرينان اين دوره نيز افرادي چون : « شاهرخ بياني، شاهين بياني، مجيد نامجومطلق، عبدالعلي چنگيز، مهدي فنوني زاده، امير قلعه نوعي، عباس سرخاب، حميد بابازاده و .... » بودند.

اكنون تيم استقلال به عنوان يكي از پرافتخارترين باشگاههاي آسيا و ايران شناخته ميشود .این تیم تا به حال در سالهای ۱۳۵۰ و ۱۳۷۰ قهرمانی جام باشگاههای آسیا و در سالهای ۱۳۷۱ و ۱۳۷۸ نایب قهرمانی این جام معتبر را کسب کرده است. انتظار میرود با این همه قدمت و افتخار مسئولین این باشگاه با درایت بیشتری عمل کنند و تیم را از این بحران بوجود آمده نجات دهند.